Sopropo kweken is iets wat je met veel geduld en een beetje kennis verrassend goed zelf kunt doen, zelfs in een gematigd klimaat. Deze bittere vrucht, ook wel bekend als bittermeloen of karela, komt oorspronkelijk uit tropische gebieden en groeit als een klimplant met ranken, net als komkommer of pompoen. De aparte smaak is misschien even wennen, maar wie het eenmaal weet te waarderen, wil het vaak zelf uit de tuin kunnen halen.
Ik heb zelf voor het eerst Sopropo gekweekt nadat ik zaadjes kreeg van een Surinaamse kennis. Hij vertelde me hoe belangrijk het was om een zonnige plek te kiezen en een klimrek neer te zetten. Sindsdien probeer ik ieder jaar weer een paar planten groot te brengen. Het is geen makkelijke groente, maar de voldoening als je die eerste knoestige vrucht kunt oogsten, is groot. En vers van de plant is hij ook echt anders van smaak dan uit de winkel, veel intenser en knapperiger.
In dit artikel leg ik stap voor stap uit hoe je Sopropo zelf kunt kweken. Het begint bij goede grond en een geschikte plek, maar ook combinatieteelt en verzorging spelen een belangrijke rol. Wie doorzet en goed kijkt naar de plant, zal merken dat Sopropo best veel teruggeeft, zolang je hem op zijn wensen bedient.
Hoe sopropo kweken?
Sopropo kweken vraagt om warmte, zonlicht en ruimte om te klimmen. Je begint ofwel met zaaien binnenshuis in het voorjaar, of je koopt jonge plantjes bij een gespecialiseerde kweker. In beide gevallen is het belangrijk dat de grond goed losgemaakt wordt en rijk is aan voeding. De plant houdt van vocht, maar absoluut niet van natte voeten. Een beschutte, zonnige plek met een stevig klimrek of draadconstructie is ideaal. Vanaf half mei kunnen de planten buiten verder groeien. In de zomer schieten de ranken omhoog en verschijnen er kleine gele bloemetjes, gevolgd door die opvallende gerimpelde vruchten.
Stap 1, de grond voorbereiden
Voordat je Sopropo kunt zaaien of uitplanten, moet je de grond goed voorbereiden. De plant verlangt een luchtige, warme bodem met voldoende compost of goed verteerde stalmest. Graaf de aarde dus goed om en werk er ongeveer vijf liter compost per vierkante meter doorheen. Dat geeft niet alleen voeding, maar zorgt ook voor een betere structuur waarin de wortels zich makkelijk kunnen ontwikkelen.
Het is ook slim om meteen een klimconstructie op te zetten. Denk aan een stevige bamboemat, een metalen rek of gespannen draden tussen palen. Sopropo groeit namelijk graag omhoog en heeft houvast nodig. Als je dit pas doet als de plant al groeit, beschadig je gemakkelijk de wortels of de ranken. Dus: eerst het rek, dan pas de plant.
Controleer of de grond goed draineert. Sopropo kan slecht tegen stilstaand water. Heb je zware kleigrond? Meng dan wat zand of fijne lavasteentjes door de bovenlaag om het water beter af te voeren. Zo voorkom je wortelrot en geef je de jonge planten een vliegende start.
Stap 2, voordelen van combinatieteelt
Sopropo laat zich uitstekend combineren met andere groenten, vooral omdat het een klimmer is en dus weinig ruimte op de grond inneemt. Je kunt er bijvoorbeeld sla of paksoi onder zetten. Die profiteren van de lichte schaduw die de klimplant later in het seizoen biedt. Ook radijs, spinazie en koriander doen het goed onder of naast Sopropo, zolang er maar voldoende licht overblijft.
Vermijd wel combinaties met andere sterk woekerende klimplanten, zoals pompoen of courgette. Die gaan met elkaar concurreren en dat pakt meestal slecht uit. Ook tomaten zet je liever op afstand, want die vragen veel voeding uit dezelfde bodemlaag en zijn gevoelig voor dezelfde ziektes.
Combinatieteelt helpt bovendien plagen te voorkomen. Door verschillende gewassen bij elkaar te zetten, trek je nuttige insecten aan en verwarrend je ongewenste. Sopropo naast basilicum bijvoorbeeld werkt goed: de geur van basilicum maskeert die van de jonge Sopropoplant en houdt bladluizen op afstand.
Stap 3, Sopropo zaaien
Sopropo zaaien doe je het beste binnenshuis in april, in potjes van minstens tien centimeter diep. De zaden hebben warmte nodig om te kiemen, dus een vensterbank boven de verwarming of een kweekkas is ideaal. Laat de zaden een nachtje weken in lauw water om de kieming te versnellen. Daarna druk je ze een centimeter diep in vochtige potgrond en dek je de potjes af met een stukje plastic of een deksel tot de eerste scheuten verschijnen.
Na ongeveer tien tot veertien dagen zie je de eerste blaadjes. Zet de plantjes dan meteen zo licht mogelijk en draai ze af en toe om scheefgroei te voorkomen. Als de temperatuur ’s nachts niet meer onder de tien graden komt, mogen de jonge planten vanaf half mei naar buiten. Geef ze eerst een paar dagen buiten in de schaduw om af te harden.
Je kunt ook jonge plantjes kopen, maar let er dan op dat ze niet te veel opgekweekt zijn in kasomstandigheden. Die zijn vaak zwakker en moeten voorzichtig worden overgezet. Zelf zaaien geeft je meer controle én je hebt vaak sterkere planten.
Stap 4, Uitdunnen
Als je meerdere plantjes in één pot hebt gezaaid, moet je ze na opkomst gaan uitdunnen. Kies het sterkste exemplaar en knip de rest bij de grond af. Niet lostrekken, want dan beschadig je mogelijk de wortels van de overblijvende plant. Na het verspenen laat je de plantjes verder groeien tot ze vier tot zes echte blaadjes hebben. Dan mogen ze naar buiten, mits het niet meer vriest.
Geef de jonge plantjes ruim een halve meter tot driekwart meter afstand van elkaar. Sopropo heeft veel ruimte nodig om zijn wortelgestel uit te breiden. En ook boven de grond moet er genoeg ruimte zijn om te klimmen zonder dat de planten elkaar overschaduwen of in de knoop raken.
Zorg in deze fase voor een zachte overgang naar buiten. Laat ze eerst een paar uur per dag wennen aan wind en zon, en verleng dit dagelijks. Pas als ze stevig en donkergroen zijn, kunnen ze definitief de volle grond in.
Stap 5, De zorg tijdens de groei
Tijdens de groeifase heeft Sopropo veel water nodig, zeker op warme dagen. Geef bij voorkeur in de ochtend water aan de voet van de plant, zodat het blad droog blijft. Natte bladeren in combinatie met warme lucht zijn namelijk een broedplaats voor schimmel. Een mulchlaag van stro of cacaodoppen helpt om het vocht beter vast te houden.
Sopropo groeit hard, maar heeft ook voeding nodig. Werk om de twee weken een handje organische mestkorrels door de bovenlaag, of geef vloeibare plantenvoeding in het gietwater. Let op dat de stikstof niet te hoog is, want dan krijg je wel veel blad, maar weinig vrucht.
Hou ook het klimrek in de gaten. Bind de ranken regelmatig voorzichtig vast met touwtjes of knijpers. Zo voorkom je dat de plant zichzelf verwikkelt of afknikt onder het gewicht van de vruchten.
Stap 6, Sopropo oogsten
Afhankelijk van het ras en de groeiomstandigheden kun je de eerste vruchten verwachten zo’n twee maanden na uitplanten. Oogst Sopropo wanneer hij nog lichtgroen en stevig is, meestal bij een lengte van vijftien tot twintig centimeter. Wacht je te lang, dan wordt hij geel en wordt de smaak bitterder dan nodig is.
Snij de vrucht met een scherp mes van de plant en laat een klein stukje steel zitten. Dat verlengt de houdbaarheid iets. Oogst bij voorkeur in de vroege ochtend, dan zijn de vruchten nog fris en vol vocht.
Hoe sopropo bewaren
Vers geoogste Sopropo kun je enkele dagen bewaren in de groentelade van de koelkast, gewikkeld in een vochtige doek of in een geperforeerde plastic zak. Zorg dat ze niet te nat liggen, want dan treedt snel rotting op.
Wil je Sopropo langer bewaren? Dan kun je hem blancheren en invriezen. Snijd de vrucht in plakken van een halve centimeter, dompel ze twee minuten in kokend water, spoel koud af en vries ze in in porties. Zo blijven ze tot acht maanden goed. Inmaken kan ook, bijvoorbeeld in zuur of als pittige chutney. Dan zijn ze tot een jaar houdbaar in een donkere, koele kelder.
In de koelkast blijft Sopropo ongeveer drie tot vijf dagen goed. In de vriezer kun je hem, mits geblancheerd, tot acht maanden bewaren. Ingewekt of ingemaakt blijft hij zelfs tot een jaar goed. Controleer altijd op geur, kleur en textuur voor gebruik.
Conclusie
Sopropo kweken vraagt wat voorbereiding en aandacht, maar geeft je een bijzondere groente terug met een uitgesproken smaak. Wie een zonnige plek heeft, een stevige klimconstructie en de juiste zorg biedt, zal merken dat deze tropische plant ook in een Nederlandse of Oostenrijkse tuin zijn plek kan vinden. Wie eenmaal verse Sopropo uit eigen tuin heeft geproefd, wil niets anders meer.
