Granaatappel kweken doe je niet alleen omdat de vruchten erg lekker en gezond zijn, maar ook omdat de plant zelf heel decoratief is met zijn sierlijke bloemen en bladeren. Veel mensen denken dat het kweken van granaatappel alleen lukt in warme, mediterrane gebieden, maar ook in ons klimaat kun je prima granaatappel kweken, mits je rekening houdt met enkele belangrijke voorwaarden. Zo zul je ervoor moeten zorgen dat je zowel een mannelijke als een vrouwelijke granaatappelplant hebt, want alleen dan zal je plant ook daadwerkelijk vrucht dragen.
Gelukkig is de granaatappelplant relatief makkelijk in onderhoud, en ook mensen zonder groene vingers kunnen met succes deze bijzondere vrucht kweken. Natuurlijk zul je wel een beetje geduld moeten hebben, want het duurt een paar jaar voordat je plant voor het eerst vruchten geeft. Maar geloof me, zodra je jouw eerste eigen granaatappel plukt en proeft, ben je die wachttijd meteen vergeten. Granaatappels uit eigen tuin smaken namelijk veel lekkerder en verser dan de vruchten uit de supermarkt.
Hoe granaatappel kweken?
Je kunt het beste beginnen met het kopen van jonge granaatappelplanten bij een kwekerij of tuincentrum, waarbij je er goed op let dat je zowel mannelijke als vrouwelijke exemplaren koopt. De planten moeten vervolgens op een geschikte plek in je tuin worden geplaatst, waarna je ze regelmatig verzorgt en beschermt tegen lage temperaturen. Volg onderstaande stappen om straks van je eigen granaatappels te genieten.
Stap 1, Granaatappelplanten planten
Voordat je jouw granaatappelplanten gaat planten, is het belangrijk om de grond goed voor te bereiden. Kies een zonnige, beschutte plek in je tuin, want granaatappelplanten houden van zon en warmte. Hoe meer zonlicht ze krijgen, hoe beter ze groeien en hoe lekkerder de vruchten uiteindelijk worden. Maak de grond goed los en voeg flink wat compost of verteerde stalmest toe, zodat de planten genoeg voedingsstoffen krijgen.
De beste tijd om granaatappelplanten in de grond te zetten is het voorjaar, zodra de kans op nachtvorst verdwenen is. Hiermee geef je de planten voldoende tijd om goed te wortelen voordat het kouder wordt. Let erop dat je voldoende afstand houdt tussen de mannelijke en vrouwelijke planten, minimaal één tot anderhalve meter, zodat ze ruimte hebben om zich goed te ontwikkelen.
Wil je liever zelf zaaien in plaats van planten kopen, dan kan dat zeker. Je kunt hiervoor de pitten uit een rijpe granaatappel gebruiken. Maak de pitten eerst schoon en laat ze enkele dagen drogen. Zaai ze vervolgens in een potje met goede potgrond, ongeveer één centimeter diep. Geef regelmatig water en houd het potje op een warme plek, liefst binnen of in een kas, totdat de zaailingen opkomen.
Veel mensen vragen zich af of je granaatappel ook in een pot kunt kweken. Jazeker, dat kan prima! Gebruik een ruime pot met goede afwatering en vul deze met voedzame potgrond, gemengd met wat zand of fijn grind voor een betere drainage. Zorg ervoor dat je de pot tijdens koude periodes binnen zet, in een vorstvrije ruimte.
Ook bij planten in potten geldt: geef ze een zonnige plek, bijvoorbeeld op je balkon of terras, zodat ze volop kunnen genieten van het zonlicht. Denk er daarbij wel aan dat je planten in potten wat vaker water en voeding moet geven, omdat ze minder ruimte hebben en sneller uitdrogen.
Stap 2, Verzorging
Een goede verzorging van je granaatappelplanten is essentieel als je wilt dat ze volop bloeien en vrucht dragen. Geef de planten regelmatig water, vooral tijdens droge periodes, maar voorkom wel dat de grond te nat wordt. Granaatappel houdt namelijk niet van natte voeten, dus zorg ervoor dat overtollig water goed kan weglopen.
Bemesten is vooral belangrijk in het voorjaar, als de plant net begint te groeien. Gebruik hiervoor organische meststoffen zoals compost of goed verteerde mest. In de zomer kun je nog een extra dosis mest geven, maar zorg ervoor dat je dit uiterlijk in juli doet, zodat de planten voldoende tijd hebben om zich op de winter voor te bereiden.
Bescherming tegen vorst is heel belangrijk, zeker als je planten buiten staan. Bedek ze tijdens strenge winters met vliesdoek of jutezakken, en voeg eventueel wat stro rond de voet van de planten toe voor extra bescherming. Staat je granaatappel in een pot, zet deze dan binnen of in een vorstvrije ruimte zoals een schuur of garage.
In het voorjaar, wanneer de planten in bloei staan, is het belangrijk om ze te beschermen tegen late nachtvorst. Hang bijvoorbeeld wat vliesdoek over de plant als er koude nachten voorspeld worden, zodat de delicate bloemen niet beschadigd raken. Hierdoor voorkom je dat je straks minder vruchten kunt oogsten.
Combinatieteelt en wisselteelt is ook belangrijk voor gezonde planten. Granaatappel kan goed gecombineerd worden met mediterrane kruiden zoals tijm, rozemarijn en salie. Deze planten trekken nuttige insecten aan die zorgen voor betere bestuiving, waardoor de vruchtzetting wordt gestimuleerd.
De bestuiving gebeurt door insecten, vooral bijen en hommels. Zorg daarom dat je tuin aantrekkelijk is voor deze nuttige dieren. Je kunt extra bestuiving stimuleren door meerdere vrouwelijke planten rondom een mannelijke plant te zetten.
Stap 3, Granaatappel oogsten
Granaatappels oogst je in het najaar, meestal vanaf eind september tot begin november. Een rijpe vrucht herken je aan de stevige schil die diep rood tot roodbruin kleurt en iets gebarsten kan zijn. Ook voelen rijpe vruchten zwaar aan en klinken hol als je erop klopt.
Gebruik bij het oogsten altijd een scherpe snoeischaar en knip voorzichtig de vrucht van de tak af, zodat je de plant niet beschadigt. Laat een klein stukje van het steeltje zitten, want dit voorkomt dat de granaatappel snel uitdroogt en langer houdbaar blijft.
Pluk je vruchten liever niet te vroeg, want eenmaal geplukt rijpen granaatappels niet verder door. Controleer daarom regelmatig de vruchten en oogst ze alleen als ze volledig rijp zijn. Zo geniet je van de beste smaak en kwaliteit.
Stap 4, Granaatappelplanten snoeien
Granaatappelplanten snoei je het beste in het vroege voorjaar, voordat de plant begint uit te lopen. Verwijder dode, zieke en beschadigde takken en snoei lange takken terug tot ongeveer één derde van hun lengte, zodat de plant mooi compact blijft.
Tijdens het snoeien kun je de plant meteen vorm geven, zodat zonlicht goed tot het hart van de plant kan doordringen. Hierdoor krijg je meer en betere vruchten. Vermijd echter drastisch snoeien, want dit kan de bloei verminderen.
Gebruik altijd scherp en schoon gereedschap om te voorkomen dat ziekten zich via snoeiwonden verspreiden. Zorg dat snoeiwonden glad en netjes zijn, waardoor ze sneller genezen en de plant minder vatbaar is voor infecties.
Ziekten en plagen
Granaatappelplanten kunnen last krijgen van bladluizen, witte vlieg en spintmijten. Bladluizen kun je biologisch bestrijden met een mengsel van groene zeep en water, en spintmijten kun je aanpakken door de luchtvochtigheid rondom de plant te verhogen, bijvoorbeeld door de plant af en toe te besproeien met water.
Schimmelziekten komen ook wel voor, vooral bij vochtig weer. Meeldauw is een bekende ziekte, herkenbaar aan witte vlekken op de bladeren. Bestrijd dit met biologische middelen zoals een mengsel van melk en water.
Granaatappelrassen die je zelf kunt kweken
Niet elke granaatappelplant is geschikt om in ons klimaat te kweken, maar er zijn wel degelijk rassen die goed tegen een stootje kunnen en ook buiten redelijk bestand zijn tegen kou. De bekendste en meest toegepaste soort voor zelfkweek is de ‘Punica granatum Nana’. Dit is een dwergvariant die goed groeit in potten en al vrij jong bloemen én kleine vruchten geeft. Omdat deze plant compacter blijft, is hij ideaal voor terrassen, balkons of kleine tuinen.
Een ander veelgekozen ras is ‘Wonderful’. Deze variant is afkomstig uit Californië en staat bekend om zijn grote, sappige vruchten met een diepe robijnrode kleur. Hoewel deze plant wel wat meer warmte nodig heeft, kan hij in een beschutte tuin of kas prima gedijen. Als je hem goed beschermt tegen vorst, dan kun je na enkele jaren rijkelijk oogsten.
Ook het ras ‘Provence’ is populair bij hobbykwekers. Deze plant draagt vruchten die iets kleiner zijn dan die van de ‘Wonderful’, maar ze rijpen wat sneller. Daardoor is de kans groter dat ze volledig rijp worden voordat het echt koud wordt. Dit ras is ook iets beter bestand tegen vochtig weer, wat in onze contreien geen overbodige luxe is.
Hoe granaatappel bewaren
Heb je een mooie oogst binnengehaald, dan wil je natuurlijk dat je granaatappels zo lang mogelijk goed blijven. Gelukkig zijn deze vruchten van nature goed houdbaar. Als je ze droog en koel bewaart, bijvoorbeeld in een kelder of koele voorraadkast, blijven ze zonder problemen vier tot acht weken goed. Zorg er wel voor dat ze elkaar niet raken, om schimmelvorming te voorkomen.
Wil je granaatappelpitjes langer bewaren, dan kun je ze ook invriezen. Haal ze uit de vrucht, spreid ze uit op een bakplaat en vries ze los van elkaar in. Zodra ze bevroren zijn, kun je ze in een diepvriesdoos of zak doen. In de diepvries blijven ze tot zes maanden goed. Ontdooien doe je eenvoudig door ze kort in koud water te leggen of rustig op kamertemperatuur te laten komen.
Voor wie creatief aan de slag wil, zijn er ook andere bewaarmethoden mogelijk. Je kunt het sap persen en invriezen of inmaken in gesteriliseerde flessen. Ook jam of gelei van granaatappel is een fijne manier om de oogst te verwerken. Mits goed afgesloten en bewaard op een donkere, koele plek, blijft ingemaakt granaatappelsap of jam vaak tot een jaar houdbaar.
Conclusie
Granaatappel kweken is een dankbare bezigheid voor iedereen die houdt van tuinieren én genieten. Of je nu kiest voor een dwergvariant in pot of een groter ras in de volle grond, met een beetje aandacht en verzorging kun je in ons klimaat zeker succes boeken. Door op het juiste moment te planten, goed te bemesten, tijdig te snoeien en de plant te beschermen tegen vorst, leg je de basis voor een gezonde, bloeiende struik.
Zelf gekweekte granaatappels zijn niet alleen bijzonder van smaak, maar ook een teken van geduld, toewijding en liefde voor de natuur. En als je uiteindelijk je eigen geoogste vruchten kunt bewaren of verwerken tot iets heerlijks, dan smaakt de beloning alleen maar zoeter. Granaatappel kweken geeft niet alleen vrucht, het geeft voldoening.
